MIASTO NAD DWIEMA RZEKAMI

W dniach 4 - 20 czerwca 1932 roku odbyły się obchody 700 lecia Kostrzyna. Zostało zorganizowanych szereg imprez. Z tej okazji wydane zostały też dwa okolicznościowe albumy: Ralfa Juona „Küstrin 1232-1932. Bilder aus Vergangenheit u. Gegenwart e. alten brandenburgischen Veste“, Frankfurt Oder Trowitzsch 1932, s.95 oraz Kurta Hinze, „Stadt an zwei Strömen. Das 700 Jähr Küstrin“, Küstrin 1932,s.35. Ukazał się też specjalny dodatek do regionalnej gazety „Küstriner Zeitung Oderblatt“ nr 133, zatytułowany „Miasto nad dwiema rzekami”.

Ponadto w dodatku opracowanym przez Kurta Hinze – redaktora naczelnego wydawnictwa „Deutscher Osten” zamieszczono szereg ciekawych artykułów dotyczących dziejów miasta. Dodatek otwierał artykuł redakcyjny zatytułowany: „Miasto symbol Prus”, a na następnych stronach znaleźć można życzenia komendanta - pułkownika Magnusa von Wedderkopa, burmistrza Franza Securiusa wraz z zarysami dziejów garnizonu i miasta. Doktor Max Anton przedstawił czytelnikom sylwetki znanych, wybitnych kostrzynian: Franza Hildesheima (lekarz, historyk i poeta), Kaspara von Bartha (filolog i pisarz), Philippa von Stoscha (antykwariusz), Johanna Heyfeldera (lekarz wojskowy) i Maximilian Moltkego (poeta i publicysta). Paul Wolf przedstawił dzieje miasta w okresie panowania Krzyżaków, Hermann Thrams opisał kryptę książęcą na Starym Mieście, a Gustav Werber dzieje szkolnictwa. W dodatku znalazły się szczegółowy program Jubileuszu 700 lecia oraz imprez towarzyszących. Towarzystwo Historii Kostrzyna, Towarzystwo Komunikacji oraz władze miasta i garnizonu zorganizowały szereg ciekawych imprez kulturalnych. W pierwszym dniu w sobotę o godzinie 14.00 na Placu Ćwiczeń (poligon za Osiedlem Leśnym) odbyły się zawody hippiczne - „Reitertag”. W niedzielę 5 czerwca odbył się Dzień Młodzieży, Powiatowy Zlot Czerwonego Krzyża i Straży Pożarnych. Wieczorem w Kościele Pokoju na Nowym Mieście, kostrzynianie mogli wysłuchać oratorium znanego kompozytora Maxa Brucha „Pieśń dzwonu” (Das Lied von der Glocke). Utwór wokalno-instrumentalny na podstawie poematu Fryderyka Schillera pochodził z roku 1872. Oratorium z udziałem śpiewaków z Berlina i Szczecina przygotował i poprowadził z wielkim rozmachem kostrzynianin Willi Schubert. Wystąpili: sopran - Minna Ebel – Wilde; alt – Ursula Schultz – Lockner; tenor – Hugo Ehrbar oraz Alfred Goebel – bas. W oprawie wokalno - instrumentalnej wzięły udział: Kostrzyński Chór Oratoryjny „Liedertafel” oraz orkiestra wojskowa batalionu saperów. W poniedziałek 6 czerwca o godzinie 20.00 w sali konferencyjnej restauracji „Hohenzollern” (przy obecnej ul. Gorzowskiej) rektor gimnazjum, profesor Paul Wolf wygłosił referat zatytułowany „Kostrzyn na przestrzeni dziejów ”. Od 5 do 12 czerwca w hali sportowej przy ul. Szkolnej zorganizowano wystawę prac regionalnych artystów plastyków i malarzy. Główne imprezy odbyły się w dniach 11 i 12 czerwca, w ramach których zostały zorganizowane: pokaz sztucznych ogni, capstrzyk, paradę oddziałów i wart garnizonu w historycznych strojach oraz regaty na Warcie. Jubileusz miasta opisywała również prasa berlińska, a zakończyły go zawody strzeleckie drużyn z Brandenburgii i Nowej Marchii.

12 czerwca 1932 roku ukazał się również - Jubileuszowy album miasta Kostrzyna. „Stadt an zwei Strömen. Das 700 jährige Küstrin”, Kurt Hinze. Mit Federzeichngn von Robert Kämmerer-Rohrig*, Küstrin, Deutscher Osten, Neudamm (Dęno) 1932, s. 35. Jubileusz 700 lecia Kostrzyna w 1932 roku stało się doskonałą okazją do wydania okolicznościowego albumu zatytułowanego: „Stadt an zwei Strömen” - „Miasto nad dwiema rzekami”. Album opracował Kurt Hinze – redaktor naczelny wydawnictwa „Deutscher Osten”, mieszczącego się na Nowym Mieście przy ulicy Plantagenstrasse – obecnie ul. Niepodległości. Słowo wstępne napisał burmistrz Franz Securius. W albumie na 35 stronach, zamieszczone zostały 22 rysunki niemieckiego malarza pejzażysty Roberta Kämmerera – Rohriga, które wzbogacają zarys dziejów miasta i osób z nim związanych, tj. Jana z Kostrzyna, elektora Friedricha Wilhelma „Wielkiego Elektora” oraz króla pruskiego Fryderyka II. W 1932 roku, album ten kosztował 1 markę i można go było nabyć we wszystkich księgarniach i punktach sprzedaży prasy w mieście. Po II wojnie światowej z okazji 750 lecia miasta, teksty te wraz z częścią rysunków zostały wykorzystane m.in.: przez Rudolfa Kunstmanna w okolicznościowej monografii miasta zatytułowanej: ”Küstrin. Die Stadt an Oder und Warthe. Eine Festschrift zur 750 – Jahrfeier 1232–1982”, Herausgegeben vom Stadtbezirk Berlin in der Landsmannschaft Berlin - Mark Brandenburg Landesverband Berlin 1982, s. 11-24 ; Wernera Melzheimera, (w:) Die Festung und Garnison Küstrin, Berlin 1989 oraz Franka Lammersa, Kostrzyn nad Odrą Historia miasta i komunikacji miejskiej, Verlag GVE 2005.

* Robert Kämmerer - Rohrig, niemiecki malarz oraz grafik, autor szeregu rysunków z lat trzydziestych XX wieku poświęconych miastu i twierdzy Kostrzyn nad Odrą. Urodziił się w dniu 11 marca 1893 r. w Wahlershausen koło Kassel. Po ojcu Robercie znanym malarzu odziedziczył talent do rysunku. Po ukończeniu gimnazjum w Berlinie, rozpoczął w 1912 roku studia w Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie po okiem portrecisty profesora Kocha i pejzażysty Pawłą Kallmorgena. Podczas I wojny światowej walczył pod Verdun, gdzie dostał się do niewoli francuskiej. Po wojnie powrócił na studia w akademii. Po ukończeniu nauki w 1921 roku ożenił się z Elfriede Albrecht i przeniósł się z małżonką do jej rodzinnego miasta Schwalenberg. W 1928 roku zmienił nazwisko na dwuczłonowe, przyjmując nazwisko zmarłej matki. Od 1929 roku zamieszkał z rodziną w Berlinie, gdzie został członkiem Berlińskiego Towarzystwa Artystów. Tam też wystawiane były jego liczne prace. Jego ryciny przedstawiające Kostrzyn nad Odrą zostały opublikowane w książce wydanej w Dębnie z okazji jubileuszu miasta w 1932 roku i zatytułowanej: „Stadt an zwei Strömen. Das 700 jährige Küstrin. Kurt Hinze. Mit Federzeichngn von Robert Kämmerer-Rohrig. Küstrin. Deutscher Osten. Neudamm (Dęno). Po II wojnie światowej, od 1949 roku zamieszkał z żoną w Schwalenbergu, gdzie wykonał liczne prace: ryciny, akwarele oraz obrazy olejne. W 1974 roku malarz doczekał się dwóch autorskich wystaw swoich prac z lat 1909 – 1974 – 1976 w siedzibie banku - Verbundvolksbank OWL eG w Paderborn. Artysta zmarł 19 stycznia 1977 roku w wieku 84 lat w Schwalenberg w Północnej Nadrenii-Westfalii. Jego imieniem nazwano ulicę w miejscowości Schieder-Schwalenberg, gdzie spędził ostatnie lata życia. Biografię tego artysty zatytułowaną: „Robert Kämmerer-Rohrig - Maler und Zeichner in Lippeopracowali Fritz Bartelt i Brigitte Kühling-Sandhaus. Praca ukazała się po śmierci malarza w 1981 roku w Detmold w Niemczech.

Józef Piątkowski

Dodaj komentarz